Od jakości powietrza znajdującego się w pomieszczeniu zależy komfort przebywających w nim osób. Kontrola zawartości dwutlenku węgla jest równie istotna dla samopoczucia, jak utrzymywanie właściwej temperatury i wilgotności.
W celu zminimalizowania strat ciepła, buduje się obecnie coraz bardziej szczelne budynki. Często sprostanie standardom energooszczędności odbywa się kosztem efektywności systemu wentylacyjnego. Tymczasem niewłaściwe funkcjonowanie wentylacji skutkuje brakiem odpowiedniej wymiany powietrza, która jest niezbędna dla zdrowia i bezpieczeństwa. Osoby przebywające w niedostatecznie wentylowanych pomieszczeniach, gdzie jakość powietrza pozostawia wiele do życzenia, odczuwają bóle głowy, senność i mają problemy z koncentracją. Zwykle jest to efekt zbyt dużej zawartości CO2 w powietrzu.
Co mówią normy?
- Optymalne dla ludzi stężenie dwutlenku węgla powinno być jak najbardziej zbliżone do tego, które znajduje się na zewnątrz budynku. Powietrze atmosferyczne, nawet w centrum dużej aglomeracji, uznawane jest za świeże, ponieważ zawartość CO2 jest niewielka w porównaniu z powietrzem utrzymującym się wewnątrz pomieszczeń – tłumaczy Maciej Leonhard z firmy LARS, producenta nowoczesnych regulatorów temperatury, sterowników do pomp i monitorów CO2 marki AURATON. Dwutlenek węgla jest naturalnym składnikiem atmosfery ziemskiej i stanowi około 0,04% jej objętości (400 ppm). Zdolności adaptacyjne organizmu ludzkiego pozwalają na zachowanie niezmienionej aktywności przy stężeniu osiągającym wartość do 0,15%. Normy europejskie, amerykańskie (ASHRAE) i te wprowadzone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wskazują na wartość 1000 ppm (0,1%) jako graniczną w pomieszczeniu, w którym ciągle przebywają ludzie. W Polsce nie ma odrębnych ustaleń dotyczących zawartości CO2 w powietrzu w mieszkaniach, domach czy budynkach użyteczności publicznej. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zdefiniowało natomiast poziom maksymalny tego gazu podczas pracy w warunkach szkodliwych. NDS, czyli najwyższe dopuszczalne stężenie, wynosi ok. 5000 ppm (0,5%).
Skąd bierze się zagrożenie?
Głównym źródłem CO2 w miejscach pracy, nauki i zamieszkania są ludzie,a dokładniej wydychane przez nich powietrze. Dorosły człowiek wydycha przeciętnie ok. 20l dwutlenku węgla na godzinę, a ilość ta wzrasta kilkukrotnie podczas wzmożonego wysiłku. Gaz ten emitowany jest również podczas różnych procesów zachodzących wewnątrz pomieszczeń, jak np. spalanie paliw na potrzeby przygotowywania posiłków czy ogrzewania. W nowych budynkach występuje również zjawisko wydzielania się dwutlenku węgla ze ścian na skutek „dojrzewania” świeżych tynków i innych materiałów budowlanych. Obecność ludzi w zamkniętym i niedostatecznie wentylowanym pomieszczeniu powoduje również akumulację wilgoci, co w połączeniu z niedostateczną ilością tlenu sprzyja rozwojowi zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Poziom CO2 można jednak w prosty sposób kontrolować.
Monitory CO2
- AURATON MG 106 i AURATON MG 116 to zaawansowane technologicznie, przenośne urządzenia przeznaczone do stałego monitorowania zawartości CO2w powietrzu oraz kontrolowania temperatury otoczenia – wyjaśnia Maciej Leonhard. Nowoczesna technologia oparta na pomiarze tłumienności promieniowania podczerwonego (NDIR), umożliwia precyzyjne określenie zawartości dwutlenku węgla w powietrzu. - Urządzenie pozwala na pomiar 2 razy w ciągu godziny, rejestrację wartości maksymalnej i minimalnej, jak również ustawienie alarmu uruchamianego po przekroczeniu ustalonej wcześniej, dopuszczalnej wartości – dodaje Maciej Leonhard. Na bieżąco aktualizowany jest również wskaźnik wentylacji, który reprezentuje ilość powietrza wpływającą do pomieszczenia. Zbyt mała wartość tego wskaźnika wskazuje na niską jakość powietrza i konieczność zwiększenia wentylacji, zbyt duża sugeruje potencjalne nadmierne zużycie energii.
Wszechstronne zastosowanie
- Urządzenia do kontroli zawartości CO2 są wręcz niezbędne w niektórych gałęziach przemysłu, ale mogą być stosowane praktycznie w każdym budynku – mówi Maciej Leonhard. Instalowanie monitorów CO2 wskazane jest szczególnie w miejscach, w których liczba przebywających osób jest znaczna, m.in. w szkołach, budynkach biurowych, kinach, teatrach czy restauracjach. - Wykorzystanie czujników dwutlenku węgla w budownictwie indywidualnym, pomaga zapewnić odpowiednią higienę powietrza wewnątrz kuchni, pokoju dziennego czy – co ważne – również w sypialni. W czasie snu stężenie dwutlenku węgla może bowiem nawet 2,3-krotnie przekroczyć normę. Widocznym efektem niedostatecznej wentylacji pomieszczeń są ponadto permanentnie zaparowane okna – podkreśla Maciej Leonhard.
Dzięki monitorowaniu stężenia CO2 odpowiednimi urządzeniami, możemy nie tylko poprawić klimat wnętrz naszych domów, mieszkań czy biur, ale przede wszystkim zagwarantować sobie bezpieczeństwo.
AURATON fot. LARS (po kliknięciu powiększenie)
AURATON MG106 CO2 MONITOR to nowość w ofercie firmy LARS. Jest nowoczesnym urządzeniem, służącym do monitorowania poziomu CO2 oraz temperatury w otoczeniu. Zaawansowany technologicznie AURATON MG106 CO2 MONITOR wyposażony został w specjalne czujniki, dzięki którym możliwe jest dokładne określenie stężenia CO2. Gdy w pomieszczeniu przekroczony zostanie ustawiony wcześniej, dopuszczalny poziom dwutlenku węgla, wówczas włączy się alarm dźwiękowy. Dodatkowo urządzenie pozwala na sprawdzanie minimalnego i maksymalnego stężenia CO2 od ostatniego załączenia oraz kontrolę poziomu CO2 i temperatury powietrza z ostatnich 24 godzin w odstępach co 30 minut (48 pomiarów na dobę). AURATON MG106 CO2 MONITOR posiada duży i czytelny wyświetlacz oraz wygodną klawiaturę. Dzięki temu jest łatwy w obsłudze i programowaniu. Może być zasilany zarówno za pomocą przewodu z sieci, jak i na baterie. Jest urządzeniem przenośnym, dlatego też pomiarów dokonywać można w różnych pomieszczeniach.
AURATON MG106 CO2 MONITOR można zastosować wszędzie tam, gdzie konieczne jest stałe zarządzanie systemem wentylacyjnym oraz kontrolowanie poziomu dwutlenku węgla, m.in. w budynkach użyteczności publicznej, biurach i obiektach przemysłowych, ale również w prywatnych domach i mieszkaniach. To niezwykle funkcjonalne urządzenie, dzięki któremu przebywanie w pomieszczeniach potencjalnie zagrożonych wzrostem CO2, staje się bardziej bezpieczne i komfortowe.
|
Stężenie CO2 (ppm, %)
|
Efekt oddziaływania na organizm człowieka
|
|
350-450 ppm, 0,035-0,045%
|
Świeże powietrze atmosferyczne, warunki idealne.
|
|
poniżej 600 ppm, 0,06%
|
Akceptowalne warunki świeżości powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych / biurowych.
|
|
poniżej 1000 ppm, 0,1%
|
Wymóg minimum higienicznego, skala Pettenkofera.
|
|
1500 ppm, 0,15%
|
Powietrze odczuwane jako duszne i nieświeże.
|
|
2000 ppm, 0,2%
|
U osób osłabionych i/lub z chorobami układu oddechowego pojawia się kasłanie, czasem również omdlenia i zasłabnięcia.
|
|
10 000 ppm, 1,0%
|
Lekki wzrost częstotliwości oddechów.
|
|
15 000 ppm, 1,5%
|
Maksymalna tolerowana dawka dla osób pracujących w trudnych warunkach, pod kontrolą medyczną, m.in. w browarach, na łodziach podwodnych i statkach kosmicznych. Wdychanie powietrza przez dłuższy czas powoduje łagodny stres metaboliczny, który objawia się przyspieszeniem oddechu i zaburzeniami równowagi kwasowo-zasadowej krwi.
|
|
20 000 ppm, 2,0%
|
Pogłębiony oddech, wzrost częstotliwości oddychania o ok. 50%. Wdychanie powietrza przez dłuższy czas powoduje bóle głowy i uczucie zatrucia.
|
|
30 000–40 000 ppm, 3,0%-4,0%
|
Wzrost trudności oddechowych, występują efekty podobne do działania narkotyków, m.in. osłabienie słuchu, bóle głowy, wzrost ciśnienia tętniczego krwi i przyspieszenie akcji serca.
|
|
50 000 ppm, 5,0%
|
Brak swobody w oddychaniu, dzwonienie w uszach, zaburzenia widzenia. Dwutlenek węgla przybiera ostry zapach zbliżony do zapachu wody sodowej.
|
|
70 000-100 000 ppm, 7,0-10,0%
|
W ciągu kilku minut następuje utrata przytomności.
|
|
100 000 ppm i powyżej, 10,0% i powyżej
|
Szybka utrata przytomności, przedłużająca się ekspozycja prowadzi do śmierci przez uduszenie.
|
