Czy przemysł i ekologia mogą iść w parze? Te z pozoru przeciwstawne pojęcia łączy koncepcja architektoniczno-urbanistyczna krakowskiej Ekospalarni, autorstwa PM Group Polska. Międzynarodowa firma architektoniczno-inżynierska zdobyła nagrodę za III miejsce w konkursie architektonicznym.
Zakład Termicznego Przetwarzania Odpadów w Krakowie ma powstać na 6-hektarowej działce, wśród łąk, w sąsiedztwie zabudowań Nowej Huty oraz oczyszczalni ścieków Kujawy. Dlatego jednym z najważniejszych założenie architektów z PM Group Polska było zintegrowanie zieleni z projektowanymi budynkami, tak by poprzez architekturę i założenie krajobrazowe nawiązać do charakteru Łąk Nowohuckich. Także prosta, neutralna bryła budynku – poprzez łagodne spadki skarp i zastosowanie porośniętego zielenią dachu - podkreśla krajobrazowy charakter otoczenia zakładu.
Sam budynek, z jednej strony dostosowany do okolicznych łąk, z drugiej strony odzwierciedlać ma w swojej bryle proces przetwarzania odpadów. – Ta idea była wyzwaniem – przyznaje Paweł Szałkowski, kierownik działu architektonicznego PM Group Polska. – Zaprojektowana przez nas elewacja z nieregularnym układem otworów stanowi „projekcję” procesu przetwarzania odpadów w energię. Zagęszczenie perforacji zmienia się wraz z przebiegiem procesu, czego wynikiem jest odzyskiwanie energii przedstawione symbolicznie w transparentnej i rozświetlonej części budynku – tłumaczy architekt.
Forma budynku głównego, zaprojektowanego przez PM Group, umożliwia zbieranie wody deszczowej i po jej oczyszczeniu wykorzystanie w instalacji sanitarnej. Nachylony dach o ekspozycji południowej jest miejscem na zainstalowanie paneli solarnych i ogniw fotowoltaicznych i tym samym wykorzystanie energii odnawialnej. - Wykorzystanie tych źródeł jest uzupełnieniem w systemie energetycznym budynku i zarazem ważnym punktem w jego proekologicznym programie – mówi Paweł Szałkowski. Inne „zielone atuty” koncepcji architektów PM Group to duże przeszklenia zapewniające doświetlenie pomieszczeń.
Krakowska Ekospalarnia w wizji architektów PM Group: Marty Gradkowskiej, Pawła Kowalskiego, Przemysława Stępnia i Michała Zająca, to nie tylko obiekt przemysłowy. Budynek administracyjno-socjalny połączony został z centrum edukacji ekologicznej. Stanowi ono miejsce pracy, spotkań, konferencji, ale także bramę wejściową - dla wszystkich pracowników i gości odwiedzających zakład.
Przyjęte w koncepcji urbanistyczno-architektonicznej założenia umożliwiają w przyszłości pełną certyfikację obiektu w systemie LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) lub też BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Metod). - Poprzez zastosowanie przemyślanych rozwiązań technicznych, opracowany przez nas projekt godzi pozornie przeciwstawne pojęcia, jakimi są „gospodarka i przetwarzanie odpadów” oraz „obiekt przyjazny środowisku” – podsumowuje Paweł Szałkowski.
Zgodnie z systemem LEED koncepcja Ekospalarni ZTPO spełni wymagane kryteria w następujących obszarach certyfikacji:
- Miejsce zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju (Sustainable Sites) – wykorzystanie lokalizacji będącej terenem niezagospodarowanym i będącym nieużytkiem pod inwestycję, która przeprowadzona zostanie z maksymalnym wykorzystaniem istniejącej w sąsiedztwie infrastruktury technicznej i z zachowaniem ochrony środowiska naturalnego. Przyjęte w projekcie rozwiązania planu zagospodarowania pozwalają także na odtworzenie zdewastowanego przemysłowymi inwestycjami industrialnego obszaru miejskiego.
- Efektywne wykorzystanie zasobów wodnych (Water Efficiency) – poprzez przewidziane w projekcie wykorzystanie wody deszczowej zbieranej z powierzchni dachów.
- Zużycie energii i ochrona atmosfery (Energy & Atmosphere) – zastosowane rozwiązania ogrzewania i wentylacji obiektu cechować się będą wysoką wydajnością i sprawnością zaś efektywność energetyczna ograniczy emisję CO2 do atmosfery. Wykorzystuje się również źródła energii odnawialnej jako uzupełniający element w systemie elektroenergetycznym zakładu.
- Użycie materiałów i zasobów naturalnych (Materials & Resources) – wymóg, który może zostać spełniony poprzez świadome wykorzystanie materiałów przyjaznych środowisku, odzyskanych lub też pochodzących z recyclingu.
- Troska o jakość środowiska wewnętrznego (Indoor Environmental Quality) - poprzez zapewnienie pracownikom właściwych warunków pracy, zwiększenie ilości powietrza wentylacyjnego ponad normatywne minimum oraz stałą kontrolę poziomu CO2 i innych szkodliwych substancji w powietrzu w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi. W projekcie zapewniono też maksimum oświetlenia naturalnego zaś pracownicy będą mogli indywidualnie kontrolować oświetlenie i komfort cieplny w miejscu pracy.
- Innowacyjność (Innovation & Design) – zastosowanie wymienionych wyżej pro-ekologicznych rozwiązań w obiekcie Ekospalarni Kraków będącym zakładem przetwarzania odpadów jest zabiegiem pionierskim i wyznaczającym nowe kierunki w projektowaniu tego typu obiektów w Polsce.
Informacje o PM Group Polska
PM Group jest międzynarodową firmą architektoniczną, zarządzającą realizacją inwestycjami i zajmującą się doradztwem technicznym dla sektora prywatnego i publicznego. Firma powstała w Irlandii, a obecnie posiada biura w Europie, Azji i Ameryce Północnej. . Na całym świecie zatrudnia blisko 1700 osób. W rodzimej Irlandii jest największą firmą inżynierską i liderem w zakresie projektowania i zarządzania inwestycjami w sektorze farmaceutycznym i biotechnologicznym. Polska siedziba firmy znajduje się we Wrocławiu, ale spółka prowadzi także biura w Warszawie, Łodzi, Szczecinie i Krakowie. Polski oddział PM Group zatrudnia ponad 200 inżynierów i architektów.
Do klientów PM Group z sektora prywatnego należą m.in. DELL, 3M, LG, NSK Steering Systems, Electrolux, Funai, Procter & Gamble, L’Oreal, Colgate-Palmolive, PF Anpharm SA, Cargill, Wedel, Unilever, McCain Poland i Oriflame Cosmetics. W ramach projektów realizowanych w sektorze publicznym firma współpracuje m.in. z Uniwersytetem Jagiellońskim, Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, Lotniskiem im. Mikołaja Kopernika we Wrocławiu, GDDKiA w Opolu, Urzędami Miast Wrocławia, Legnicy, Poznania, Szczecina i Jeleniej Góry, MPWiK w Krakowie, PWiK w Brzegu, Związkiem Miast i Gmin Dorzecza Parsęty w Karlinie oraz Agencją Rozwoju Regionalnego „Agroreg”.
W 2008 roku za dużą dynamikę rozwoju firma otrzymała od Brytyjsko – Polskiej Izby Handlowej nagrodę w kategorii Business Development. W 2010 roku nagrodzono ją tytułem Lidera Eko-inwestycji za projekt poprawy gospodarki wodno-ściekowej aglomeracji jeleniogórskiej. Jest też dwukrotnym laureatem Gazeli Biznesu i Dolnośląskiego Certyfikatu Gospodarczego oraz pierwszej nagrody w konkursie Bezpieczna Budowa 2008, organizowanym przez Państwową Inspekcję Pracy i Okręgowe Inspektoraty Pracy.
