OBOWIĄZEK MELDUNKOWY

Pomimo upływu znacznego okresu czasu od zmiany przepisów, wciąż jeszcze zdarza się błędne interpretowanie obowiązku meldunkowego, jako tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego. Przede wszystkim wskazać należy, że zameldowanie służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu jedynie potwierdzenie faktu pobytu w danym lokalu. Nie należy więc utożsamiać meldunku z tytułem prawnym do lokalu.

W pierwszej kolejności warto wskazać, że istnieje pojęcie pobytu stałego i czasowego, jak je od siebie rozróżnić? Najprościej odpowiadając sobie na pytanie, z jakim zamiarem zmieniliśmy miejsce pobytu. Jeżeli zamieszkaliśmy w określonej miejscowości z zamiarem stałego przebywania, to jest to pobyt stały. Natomiast pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego. Osoba zameldowana na pobyt czasowy i przebywająca w tej samej miejscowości nieprzerwanie dłużej niż 2 miesiące jest obowiązana zameldować się na pobyt stały, chyba że zachodzą okoliczności wskazujące, iż pobyt wciąż ma charakter czasowy. Istnieją też okoliczności uzasadniające zameldowanie na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące, np. wykonywanie pracy poza miejscem pobytu stałego; pobyt związany z kształceniem się, leczeniem, wypoczynkiem lub ze względów rodzinnych. Wątpliwości co do charakteru pobytu, rozstrzyga właściwy organ gminy. Pamiętać też należy, iż w tym samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące.

Dopełniając obowiązku meldunkowego należy mieć dowód osobisty lub inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości, a przy zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące należy przedstawić potwierdzenie pobytu dokonane przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu oraz załączyć do wglądu dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu tego podmiotu. Dokumentem tym  może być umowa cywilno-prawna, wypis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna, orzeczenie sądu lub inny dokument poświadczający tytuł prawny do lokalu. Osoba zobowiązana do zameldowania się na pobyt stały przedstawia organowi gminy właściwemu ze względu na nowe miejsce jej pobytu stałego zaświadczenie o wymeldowaniu się z poprzedniego miejsca pobytu stałego oraz zgłasza swoje dane osobowe. W zastępstwie osoby obowiązanej do zameldowania się czynności zgłoszenia danych może dokonać członek rodziny, opiekun ustawowy lub faktyczny albo inna osoba. Meldując się na pobyt czasowy, zgłasza się ponadto zamierzony czas jego trwania. Osoba, która przedłuża pobyt czasowy w tej samej miejscowości ponad zgłoszony czas jego trwania, zmienia adres albo zmienia pobyt czasowy na stały, jest obowiązana dokonać odpowiedniego zameldowania w ciągu następnej doby. Dzieci do lat 7 zwolnione są z obowiązku zameldowania na pobyt czasowy na okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

W jakim czasie należy dokonać meldunku? Osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż trzy doby, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od dnia przybycia. Osoba, która przybywa do zakładu hotelarskiego albo do zakładu udzielającego pomieszczenia w związku z pracą, nauką, leczeniem się lub opieką społeczną, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy przed upływem 24 godzin od chwili przybycia. Zameldowanie na pobyt stały lub czasowy w zakładzie hotelarskim, w zakładzie udzielającym pomieszczenia w związku z pracą, nauką, leczeniem się lub opieką społeczną dokonuje się u kierownika zakładu lub upoważnionej przez niego osoby.

Osoba, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące, jest obowiązana wymeldować się w organie gminy, właściwym ze względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu, najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca. Organ gminy wydaje na wniosek strony lub z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się. Osoba, która wyjeżdża za granicę na okres dłuższy niż 3 miesiące, jest obowiązana zgłosić swój wyjazd oraz powrót właściwemu ze względu na miejsce pobytu stałego organowi gminy. Zgłoszenia wyjazdu dokonuje się najpóźniej w dniu opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu, a zgłoszenia powrotu – najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od dnia powrotu. Jeżeli okres pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące odpowiada okresowi zgłoszonemu przy zameldowaniu, osoba opuszczająca miejsce tego pobytu jest zwolniona od obowiązku wymeldowania się. Osobie takiej, organ gminy wydaje zaświadczenie stwierdzające dopełnienie obowiązku wymeldowania się.

Jeżeli okres pobytu czasowego trwającego do 3 miesięcy odpowiada okresowi zgłoszonemu przy zameldowaniu, osoba opuszczająca miejsce tego pobytu jest zwolniona od obowiązku wymeldowania się. Natomiast osoba, która opuszcza miejsce pobytu czasowego trwającego do 3 miesięcy przed upływem czasu zgłoszonego przy zameldowaniu, jest obowiązana wymeldować się najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca.

Obowiązek meldunkowy wczasowiczów i turystów

Osoba, która przybywa do domu wczasowego lub wypoczynkowego, pensjonatu, hotelu, motelu, domu wycieczkowego, pokoju gościnnego, schroniska, campingu lub na strzeżone pole biwakowe albo do innego podobnego zakładu, jest obowiązana zameldować się na pobyt czasowy przed upływem 24 godzin od chwili przybycia. Zameldowania dokonuje się u kierownika zakładu lub upoważnionej przez niego osoby. Osoba przebywająca w określonej miejscowości w celach turystycznowypoczynkowych poza w/w zakładami jest zwolniona z obowiązku zameldowania się, jeżeli jej pobyt w tej miejscowości nie przekracza 30 dni. Uczestnicy wycieczki,  organizowanej przez instytucję państwową lub społeczną, związek zawodowy albo inną organizację społeczną dokonują zameldowania się na pobyt czasowy za pośrednictwem kierownika wycieczki, który jest obowiązany z chwilą przybycia do zakładu hotelarskiego zgłosić pobyt wycieczki kierownikowi zakładu lub pracownikowi upoważnionemu do przyjmowania zgłoszeń, przedstawiając listę uczestników oraz dowód upoważniający go do kierowania wycieczką. Uczestnicy kolonii i obozu turystyczno-wypoczynkowego organizowanego przez instytucję państwową lub społeczną, związek zawodowy albo inną organizację społeczną dla młodzieży szkolnej i studiującej są zwolnieni od obowiązku meldunkowego, jeżeli pobyt czasowy nie przekracza 30 dni. Kierownik obozu lub kolonii jest obowiązany prowadzić listę uczestników.

Anna Sylwestrzak prawnik kancelarii Skoczyński Wachowiak Strykowski